Tuskulan Söhbətləri

Siseron bu kitabda toplanan beş əsərdə fəlsəfi və əxlaqi məsələlərə toxunur. Onun fikrincə, fəlsəfi düşüncəyə yiyələnmək və müdriklik məqamına çatmaq həyatı məzmunla doldurur və bunlar qocalıq, ağrı, ölüm, itki kimi əzabları yüngülləşdirir. Ölüm şərdirmi? Siseronun fikrincə, yox. Çünki şər ancaq bu dünyada var. Ruhun ölməzliyi ilə ruhların bədənlə birlikdə öldüyünü iddia edənlərin fikrini qarşılaşdıran müəllif, hər iki halda ölümdən qorxmağın lazım olmadığı fikrindədir. Ağrı hər nə qədər əzablı olsa da, hər halda, rüsvayçılıq və abırsızlıqdan daha yaxşıdır, filosof gərək ağrılara və çətinliklərə qarşı dözümlü olsun, simasını itirməsin. Bədbəxtliklərdən qurtulmaq üçün də fəlsəfəyə müraciət etmək lazımdır. Fəlsəfə insanı təbiətə qaytarır. Ancaq, o bir anda əldə edilmir. Fəlsəfəyə doğru uzun müddət gedilməlidir ki, o məqam gəlib çatsın. Bədbəxtlik hər insan üçün böyük əzabdır. Ancaq, müdrik insan onu daha yüngül keçirir, çünki o, bədbəxtliyə hazır olur. Siserona görə xoşbəxtliyə çatmağa ehtiraslar mane olur. Kədər müdrik insan üzərində hökmranlıq edə bilməz. Kədərdən azad olmaq, eyni zamanda, qorxudan da azad olmaq deməkdir. Sevinc və istəklər də mövcuddur. Ancaq kədər və qorxuya sinə gərən müdrik üçün onlardan yayınmaq daha asandır.