Günlük Yaşamın Psikopatolojisi

Siradan bir psikologa, bildigimizden emin oldugumuz ozel bir ismi nasil olup da unutabildigimiz sorulsaydi, ozel adlarin bellegimizde yer tutan diger bilgilere gore daha unutulmaya yatkin oldugu cevabini vermekle yetinirdi. ozel adlarin "tercihli" bir sekilde unutulmasi konusunda hakli nedenler ileri surer, ama bu surecin daha derindeki nedenlerini aciklamadan konuyu kapatirdi. Cok genel bir sekilde olmasa da kimi vakalarda belirgin olan bazi gariplikleri gozlemleyerek gecici unutkanlik konusunu bastan sona incelemeye basladim. Bu vakalarda sadece unutkanlik degil, bir yanlis hatirlama da soz konusuydu: Unuttugu sozcugu hatirlamaya calisanlar, sahte olduklari hemen anlasilan, fakat konusmacinin zihninden inatla sizan diger sozcuklere, yani yedek sozcuklere, bilinc katiyorlardi. Bu hatirlanmayan ismin yerine bir yenisinin turetilmesi sureci sanki o sozcuk ile onun uygunsuz bir vekilinin yer degistirmesi gibi gorunuyordu. Bu yer degistirmenin ruhsal bir keyfiyet olmadigini, hakli ve mantikli bir yol izleyerek gerceklestigini kabul ediyorum. Baska bir deyisle, bu yedek ismin (ya da adlarin) unutulan adla dogrudan baglantili oldugunu varsayiyor ve bu baglantiyi gostermede, adlarin unutulmasinin kaynagina isik tutmada, basarili olabilecegimi umit ediyorum